Wiosenne wakacje na Cyprze to strzał w dziesiątkę! Sprawdziłam, co najbardziej warto zobaczyć na słonecznej wyspie

Zobacz w galerii: Niesamowite miejsca na Cyprze, które warto odwiedzić wiosną

Góry i morze splatające się na jednej linii horyzontu wywołują niezliczone zachwyty turystów przybywających na Cypr. Oczy przybyszów cieszą otaczające wyspę „blue holes” (błękitne zatoki), które potęgują wrażenie osadzenia wyspy w oku turkusowych wód morskich. Mosty miłości (kładki skalne, tworzone przez pnące się nad przepaściami klify), wyłaniające się z morza monolityczne głazy, przy których pływała Afrodyta – wszystko to tworzy niepowtarzalny klimat błogich, romantycznych wakacji.

A wśród tej pięknej scenerii wiją się wytyczone ścieżki spacerowe i crossowe, po których jeepami i rowerami podążają spragnieni słońca i wiatru turyści. Można tu opalić się na ciemnobrązowo właściwie nie wiadomo kiedy, bo przecież bezkresne niebo jest tutaj czyste, a wiatr przepędza chmury w głąb wyspy, malując nimi spektakularne niczym cukrowa wata obrazki nad szczytami gór masywu Troodos i Pentadaktylos.

Zachwyciły mnie ciche i odcięte od cywilizacji górskie wioski, lasy cedrowe, gaje oliwne i winnice. Zatrzymywałam się, by uruchomić drona przy wyłaniających się spośród pól średniowiecznych zamczyskach i klasztorach, osadzonych w najdalszych punktach górskich ścieżyn i szutrowych dróżek. Mój Cypr to wymalowane wiosennym kwiatami dzikie łąki, pola uprawne z przecinkami świetnie odnowionych dróg i bezkres niezabudowanej, naturalnej przestrzeni. Równina Mesaoria („między górami”), zajmująca środek wyspy, jest pełna wspaniałych krajobrazów.

Wiosna na Cyprze przychodzi wcześnie, a zbocza wyspy są wtedy niczym gigantyczne skalniaki, pełne złotych jaskrów azjatyckich, wiosennych narcyzów i storczyków.

Przekonajcie się, jak rajski może być Cypr wiosną. Poniżej znajdziecie relację z pierwszej ręki – zobaczcie Cypr w obiektywie mojego aparatu. Odwiedziłam m.in.

• Niezwykłą katedrę przebudowaną na meczet
• Miasto duchów
• Owianą bohaterską legendą Famagustę
• Klaszotr, w którym doszło do niejednego cudu
• Mistyczne muzeum ikon
• Jedną z najpiękniejszych plaż w Europie
• Nikozję, podzieloną między dwa kraje

Zapraszam do lektury - przeżyjcie wyprawę na Cypr razem ze mną!

Cypr – mapa:

Czytaj też: 7 najpiękniejszych wysp Europy. Niektóre z nich znacie doskonale – dlaczego warto je odwiedzić? Relaks na piaszczystej plaży gwarantowany

Rozpostarta owcza skóra - tak ocenili kształt Cypru starożytni. Owcza skóra - podzielona. Podzielona wojną, która miała miejsce w 1974 roku. W jej wyniku prawie 40 procent terytorium Cypru zostało przejęte przez armię Turecką, a co trzeci Cypryjczyk stał się uciekinierem we własnym kraju.

Około 165 tys. Greków cypryjskich musiało wyjechać do południowej części wyspy porzucając dorobek całego swojego życia. Wielu z nich, próbując wrócić do swoich domów, było branych w niewolę lub rozstrzeliwanych. Ci, którym udało się osiedlić w części południowej, zostali bez pracy i żyli w skrajnej nędzy. Również Turków cypryjskich spotkał podobny los. Musieli przesiedlić się do bezpiecznej dla nich części północnej. Tych, którzy tego nie zrobili, czekał odwet paramilitarnych bojówek, które działały całkiem bezkarnie, atakując w tureckich wsiach, cywilów.

Pomiędzy dwoma obszarami stworzono linię demarkacyjną, której pilnują wojska ONZ.

Dla turystów trafiających na podzielony Cypr podróżowanie po wyspie sprawia spore utrudnienia. Inna waluta, tureckie sieci komórkowe powodujące naliczenie niezorientowanym dodatkowych opłat za przypadkowy transfer danych. Pojawiające się przejścia graniczne, na których konieczne jest przedstawianie dokumentów i dodatkowe ubezpieczenie wynajmowanych aut, wymagane po przekroczeniu nieuznawanej, lecz istniejącej granicy.

Ogromne zdziwienie czeka na turystów w górach, gdzie po prostu, nagle za zakrętem, wyłania się straż graniczna lub wojska ONZ z bronią w ręku. Te ostatnie są obecne również w miejscach popularnych atrakcji turystycznych, mają swoje bazy w portach i na terenach strategicznych. Obszary wojskowe są oznakowane i często zagrodzone. Nie przeszkadza to jednak w czasie pieszych wędrówek, eksplorowaniu terenów wokół nich, tak jak to jest na przykład na Cape Greco. Musimy za to liczyć się, w trakcie zwiedzania, z kolejkami na przejściach granicznych.

Zaraz po wjeździe do greckiej części stolicy powitają nas pasaże pełne drogich sklepów i nowoczesnych barów serwujących lokalną kuchnię. Tuż obok znajdują się ścieżki rowerowe i osadzony między murami kwietny deptak z nowoczesną architekturą ogrodową. W otoczeniu nowoczesnych biurowców weneckie umocnienia Nikozji wyglądają jak zagospodarowane koryto wyschniętej rzeki.

W tej części miasta trudno rozpoznać jego bizantyjskie korzenie. Nikozja została założona w 965 roku, a już w VII wieku p.n.e. funkcjonowała jako Ledra, jedno z cypryjskich miast-państw. Stała się szybko ważnym ośrodkiem handlu.

Na wyspie nie istnieje ktoś taki jak Cypryjczyk. Zawsze jest to Cypryjczyk jakiś: grecki lub turecki. Z tym wiążą się również dwa oblicza Cypru: prawosławne Greckie i muzułmańskie Tureckie i dwa różne języki: grecki i turecki.

W stolicy warto pojawić się po to, by poobserwować ten podzielony naród. Cypryjczyków południa i północy łączy życie w oddaleniu od wielkich metropolii, ośrodków naukowych i centrów biznesowych. W stolicy znajduje się tylko jeden uniwersytet, więc młodzież najczęściej kończy studia poza wyspą.

Skupieni na swoich zawodowych aktywnościach Cypryjczycy spędzają czas w towarzystwie rodziny i przyjaciół w małych kawiarenkach, których sporo znajduje się w Nikozji, lub przesiadują na dziedzińcach domostw. Dzieci kopią piłkę w wąskich ulicach lub na placach, młodzież toczy rozmowy w butikowych barach. Nie ma pieniędzy na place zabaw, a park miejski Nikozji, zaprojektowany przez Zaha Hadid Architects (2021 rok), jest raczej suchą szosą. Park oczywiście pięknie wygląda na zdjęciach, ale nie jest miejscem wypoczynku dla lokalnych Cypryjczyków.

Dorośli grają w popularną grę stolikową - tryktracka na kamiennych murkach w starszej części miasta. W grę, gra się najlepiej sącząc herbatę. Wypróbowaliśmy tą grę dzięki uprzejmości kelnera, w jednej z restauracji po stronie tureckiej. Przyniósł nam ją do stolika. Celem gry jest zdjęcie wszystkich swoich pionków z planszy. Dodam, że jest to także ulubiona gra Gruzinów i jest popularna w krajach basenu Morza Śródziemnego i Azji Mniejszej.

Cypryjczycy są rodzinni, przywiązani do tradycji i własnego fachu. Spacerując ulicami miasta dostrzec można otwarte warsztaty, w których wytwarzane są rękodzieła i przedmioty użytkowe. Dużo tu stolarni i małych galerii sztuki. Pełno też winiarni serwujących doskonałe lokalne wina. Trudno wyobrazić sobie stolicę inaczej niż jako idealne miejsce do skosztowania lokalnej kuchni, wypicia herbaty z pękatej tureckiej filiżanki czy zakupu pamiątek na okolicznych bazarach. Czas tu biegnie znacznie wolniej niż na wybrzeżu, ludzie częściej są gotowi na rozmowy z turystami i chętniej udzielają im wskazówek. Wolno spacerując, warto zatrzymać się przy stoiskach ze świeżymi owocami, wysączyć słodki sok ze świeżo wyciśniętego granatu i poszukiwać śladów historii.

Nikozja – mapa:

Czytaj też: Te rzeczy musisz zrobić na Sycylii. Najpiękniejsze miejsca, atrakcje turystyczne i tradycyjne potrawy lądu u podnóża Etny

Dostałam się na przejście graniczne w środku tętniącego życiem miasta. Nie wiem jak to się stało, że na ulicy Ledra znalazłam się bez dokumentów uprawniających do przejścia przez granicę. Liczne przepakowywania na trasie spowodowały, że dowód osobisty pozostał na parkingu w samochodzie oddalonym ode mnie o 3 kilometry. Zatrzymałam się dokładnie na środku deptaka i dalej pójść nie mogłam. Oczywiście nie pozostało mi nic innego jak wrócić się po dokumenty, by kontynuować zwiedzanie. Tak to tutaj wygląda.

Obywatele Unii Europejskiej bez problemu mogą przekroczyć granicę korzystając z kontrowanego przez ONZ przejścia przy hotelu Ledra Palce. Obok niego znajduje się ławka z symbolicznym napisem PEACE. Dokumenty są skanowane, tak jak po przylocie. 4 km dalej od tego miejsca można także przekroczyć granice samochodem, korzystając z przejścia Agios Donetios, jest to jednak bardzo popularne przejście i panuje na nim spory ruch. W stolicy po obu stronach granicy na turystów czekają wyznaczone nowoczesne strefy parkingowe. Za pozostawienia auta można płacić bezobsługowo korzystając z automatów parkingowych.

Przy granicy i tutaj istnieje tzw. zielona linia, czyli strefa buforowa. Pomiędzy ścianami przylegających do siebie kamienic znajduje się owinięty materiałem syntetycznym płot. Za nim trawa ma pół metra wysokości. Trawa niczyja. Aby odciągnąć wzrok turystów wymalowano tu kolorowe ogromne murale. Tuż przy gruncie umieszczono malowidła przechadzających się kotów. Wszystko po to, by widok nie był przygnębiający. Warto wiedzieć, że w odróżnieniu od reszty wyspy, w tym miejscu podział został wprowadzony już dużo wcześniej. Strefa buforowa istniała tu od 1961 roku, na skutek żądań Greków cypryjskich, którzy starali się o włączenie nowo powstałej republiki w ramach tzw. Enois. Turcy oczywiście chcieli jej odłączenia, czyli Taksim. Choć żądania żadnej ze stron nie były spełnione ludność już wtedy podzieliła się etnicznie.

Co ciekawe, w świadomości cypryjskich władz obu stron Nikozji istnieje plan współdziałania odnośnie wizji stolicy zjednoczonej i połączonej. Ten fakt bardzo cieszy. W długookresowych planach rozwoju miasta uwzględnia się działania urbanistyczne mogące mieć wpływ na przyszłą integrację. Wszystko po to by w przyszłości obok fabryki nie powstał ogród botaniczny czy koło parku nie powstało centrum handlowe. Są to jednak plany, a jak wyglądają realia teraz?

W Nikozji wciąż istnieje wiele budynków, nawet o wartości historycznej, które popadają w ruinę. Władze nie mają pieniędzy, by ratować niszczejące obiekty. Opadające tynki, powalone dachy czy pustostany z wejściami zabitymi deskami to normalny widok, szczególnie po tureckiej stronie. Co gorsze widok ten nikogo już nie dziwi, nawet turystów. Podróżując zieloną linią człowiek przyzwyczaja się do takich obrazów i przestaje je zauważać. Idąc od kawiarni do kawiarni, czy od sklepu do sklepu, również zapomina się o istotnych dla życia mieszkańców skutkach, wynikających z podziału. Cypryjczycy nie widzą i nie czują dramatu toczącego się na ich oczach. Problem pojawia się, kiedy trzeba coś wyburzyć, bo zagraża życiu czy naprawić, bo dalej już funkcjonować się nie da (kanalizacja, drogi). Jednym z lepiej odrestaurowanych miejsc jest zabudowa mieszkalna w okolicy Pałacu Arcybiskupa. Tam też warto się udać by nacieszyć nią oko.

Spacerując po Nikozji warto wiedzieć, że aby poobserwować życie mieszkańców, trzeba zajrzeć na dziecińce domostw. Najczęściej są one odwrócone tyłem do głównych ulic. Wszystkie arkady, ozdoby podwórkowe i nasadzanie znajdziemy dopiero w środku dziedzińców. Odsyłam Was do galerii dołączonych zdjęć, na których możecie zobaczyć, jak ślicznie wyglądają te dziedzińce.

Domostwa mają strukturę starożytnego Lewantu - podobną architekturę miasta znajdziemy w nadmorskiej Hajfie. Labirynty wąskich uliczek, schodki ułatwiające przechodzenie przez przesmyki i skracanie nimi drogi, bajkowe ogrody osłonięte przed światem, łuki, altanowe nasadzenia kwietne, rzeźby ogrodowe bywają naprawdę przepiękne. Cypryjczycy kochają nasadzenia. Zamiast begonii w donicach kwitną u nich okrągłe kaktusy. Zastępują one też powojniki i pną się po rynnach do nieba. A między nimi górują z rozwichrzoną grzywą palmy różnej wysokości.

W Nikozji widzimy ogromne wpływy panujących tu od XII wieku krzyżowców, którzy stworzyli gotyckie świątynie. W dystryktach zaliczanych do Starego Miasta mamy aż 18 meczetów i 13 kościołów. Mury miejskie otaczające miasto i bramy prowadzące do jego środka: Famagustiańska (odrestaurowana, gigantyczna brama w części południowej) i Kireńska (nad trasą szybkiego ruch) powstały w XVII wieku. Dziś po stronie tureckiej powiewają w nich dumnie flagi.

Ciekawe czy i na Was Nikozja zrobi pozytywne wrażenie, pomimo panującego tu miejscowego zapuszczenia. Dla moich oczu zaczęło ono niknąć już po pierwszym spacerze. Atmosfera stolicy, poza strefą militarną, jest typowa dla uroczych miast w których aż roi się od zabytków.

W tureckiej części Nikozji znajduje się Meczet Selimiye, wcześniejsza Katedra Św. Zofii, jeden z najstarszych gotyckich zabytków na wyspie. Jest on aktualnie w remoncie. Tuż obok niego znajduje się ogromny turecki bazar Belediye Pazan pełny lokalnych produktów. Uwagę przyciąga kompleks odrestaurowanych budynków z czasów otomańskich Büyük Han, zwanych Wielką Karczmą, uważny za najstarszą budowlę na wyspie. Znajdują się w nim kawiarnie i warsztaty lokalnych rzemieślników. W tej części stolicy znajdziemy wiele zaproszeń na pokazy wirujących Derwiszy odbywających się w tureckim hammanie.

W Nikozji warto odwiedzić muzea: Muzeum Cypru poświęcone archeologii i Muzeum Leventos prezentujących historię stolicy.

Podążając trasą wschodnią warto udać się do nieczęsto odwiedzanej Famagusty. W 1336 roku niemiecki podróżnik Ludolf von Sudheim uznał ją za miasto przepychu i bogactwa. W „De Terra Sancta” napisał: „Famagusta jest najbogatszym ze wszystkich miast, a jej obywatele są najbogatszymi ludźmi”.

Famagusta - mapa:

Czytaj też: Madera na majówkę i wakacje. Co warto zobaczyć i zrobić na wyspie wiecznej wiosny? Atrakcje, hotele, porady praktyczne

Farmagusta była jednym z wielu bizantyjskich portów rybackich, ale stała się jednym z najbogatszych i jednocześnie najważniejszych miast późnego średniowiecza. Złoty wiek przezywała po zdobyciu przez Saracenów (1291 r.). Kwitł tu handel egzotycznymi towarami z orientu, szlachcianki nosiły biżuterię o wartości przekraczającej precjoza samej królowej Francji. Odbywały się tu huczne bankiety, a prostytutki były tu najdroższe na świecie.

Spacerując po mieście, niczym po żywym skansenie, na każdym kroku widać jego przepych ujawniający się w majestatycznych ruinach, rozsianych na terenie całego miasta. Ruin nie otacza się płotami i nie pokazuje niczym skansenu. Pod ruinami najzwyczajniej w świecie parkuje się auta, spaceruje i spędza czas z przyjaciółmi. Średniowieczna sztuka gotycka przetrwała tu we wspaniałym stylu i dlatego, jeśli musisz wybierać między stolicą Cypru a Famagustą, wybór jest jednoznaczny.

Turkusowe wody morza śródziemnego stanowią piękne tło dla majestatycznego ciosanego kamienia. Widać to najlepiej, gdy spacerujemy po obsypanych makami murach miasta. Frankońska i średniowieczna architektura pojawia się tu na każdej ulicy. Miasto to budowały dominujące mocarstwa różnych czasów, właśnie dlatego Famagusta jest tak bardzo zróżnicowana i tak atrakcyjna wizualnie. Zachęcam do obejrzenia zdjęć umieszczonych w galerii.

Historyczny spacer po Famaguście warto zacząć od murów obronnych z pięknym widokiem na wszystkie zabytki. Tu wśród powiewających tureckich flag, turyści siadają na przygotowanych ławeczkach, by nacieszyć oczy zabudową miasta. W zasadzie całe centrum miasta jest niczym ogromny rynek. Zabytkowe przejścia, krużganki i mury ozdobione są milionami kwiatów. Famagusta wiosną to pachnące, kolorowe miasto. W każdej uliczce znajdują się oczekujące na turystów lodziarnie, kawiarnie i lokalne restauracje. Produkty rzemieślnicze wystawiane są bezpośrednio na ulicach, sprzedawcy grają w karty i leniwie piją kawę. Z misek wszędobylskie koty wydobywają najlepsze kęsy pożywienia po czym leniwie zalegają w cieniu zimnych murów. A nad głowami turystów romantycznie zawieszone lekko kołyszą się poruszone przez wiatr sosnowe szyszki i greckie błękitne oczka, zwane Okiem Proroka.

Prawie roczne oblężenie Famagusty, po zajęciu Kyrenii i Nikozji, które poddały się prawie nie stawiając oporu, odegrało bardzo ważną rolę w historii wyspy i od tego momentu stało się wielką legendą. Niewielka siła obronna wenecjan w ilości około 5 tys. ludzi walczyła przeciwko 100 tys. osmańskich najeźdźców. Legenda głosi, że znany osmański generał Lala Mustafa Pasha był pod ogromnym wrażeniem weneckiego kapitana Marcantonio Bragadino i obiecał mu wyjątkowo dobre warunki kapitulacji. Wenecjanie mieli zostać bezpiecznie przetransportowani na Kretę, w zamian za dobre potraktowanie jeńców osmańskich.

Niestety warunki te zostały anulowane i ostatecznie Bradino został brutalnie stracony na głównym placu przed katedrą. Uważa się, że w stronę miasta wystrzelono 100 tys. kul armatnich. Niektóre z nich można nadal zobaczyć wmurowane w południowe ściany Kościoła Św. Jerzego i na dziedzińcu weneckiego pałacu.

Czasem w wirze zwiedzania zabytków uciekają nam krajobrazy zmieniających się krain. Jesteśmy na wschód od Kyrenii nad piękną i spokojną zatoką. Tyle tu łąk i pól uprawnych. Famagustę otaczają ruchome piaski i wydmy. Osadzeni tu przymusowo przez cesarza Bizancjum Ormianie powoli oswajali ten teren. Wszystkie produkty rolne pochodzące z tych ziem dziś znajdziemy na lokalnych targowiskach. Waży się je nadal zabytkowymi wagami szalkowymi. Kilogram bardzo słodkich pomarańczy kosztuje tu 1 euro (po przeliczeniu). Warto korzystać z darów i plonów tych ziem w trakcie urlopu. Stoiska ze słodkimi pomarańczami znajdują się tuż przy drogach.

Wzdłuż odciętej i ogrodzonej z obu stron plaży zza plandek wyłaniają się straszące pustką domy hotelowe dawnej „Copacabany Morza śródziemnego”. To Varosha, miasto duchów. Pomiędzy piętrami budynków hula wiatr i straszy uderzając niedomkniętymi drzwiami i oderwanymi konstrukcjami tarasów i okiennic. Na sterczących rusztowaniach siada wrona siwa, to jej teren. Jestem w całkowicie opuszczonym mieście, w którym znajdują się wyłącznie turyści szukający śladów historii i pewnie też trochę sensacji.

Wyznawcom prawosławia po osmańskim zwycięstwie zabroniono osiedlania się wewnątrz cytadeli Famagusty. Mogli co prawda wchodzić do miasta, ale nie mogli w nim stale przebywać. Stworzono dla nich to brzydkie getto hotelowe. Faktycznie, architektura miasta przypomina układankę w postaci różnej wielkości domków z zapałek. W oknach pozostałości krat i bezpretensjonalne wykończone ganki oraz balkony, nic specjalnego.

W Varosha zamieszkiwało niegdyś w wielkim ścisku 40 tys. mieszkańców - zesłanych tu za karę notabli. W połowie sierpnia 1974 roku miasto zostało zbombardowane przez wojska tureckie. Mieszkańcy zmuszeni zostali do pośpiesznej ucieczki. Nie mieli czasu zabrać ze sobą niczego.

Teren ten został całkowicie odcięty od kraju i miejsce zaczęło bezpowrotnie niszczeć. Do miasta wstęp miały tylko patrole ONZ i władze tureckie. Większość mieszkańców straciła w ten sposób cały swój dobytek.

To tereny, które powodują liczne napięcia pomiędzy stronami. Grecy cypryjscy z Południa nadal oczekują na rekompensatę. Plany władz Cypru Północnego są jednak inne - oddać tereny Varoshy tureckim przesiedleńcom. Władze Cypru Południowego nalegają na oddanie ziem prawowitym mieszkańcom i straszą skargą do ONZ na próby ich jakiegokolwiek zasiedlenia. Ludzie Ci chcą wrócić do swoich domów bez względu na to w jaki sposób będzie zarządzany ten obszar.

Tymczasem w mieście uprzątnięto główne ulice i oddano zwiedzającym. To dość duży obszar, dlatego turyści korzystają tu z wypożyczonych rowerów lub elektrycznych hulajnóg. W pasie nadmorskim uruchomiono restaurację i postawiono nawet kilka leżaków dla odpoczywających tu gości. Na to miejsce pojawia się jakiś pomysł podczas każdych wyborów, ale ze względu na złożoność sytuacji niewiele można z nim zrobić.

Varosha - mapa:

Czytaj też: 7 najpiękniejszych atrakcji Wysp Kanaryjskich dla miłośników przyrody. Te miejsca naprawdę stworzyła matka natura

Opuszczając Varoshę i kierując się na północ dotrzemy po około 5 km do terenu wykopalisk starożytnej cypryjskiej Salaminy.
Salamina to miasto portowe. Według legendy miasto założył Teukros, syn Telemona, uczestnik wojny trojańskiej. Teukros był zręcznym łucznikiem. Został wygnany z rodzinnej Salaminy (Grecja) przez ojca za to, iż nie pomścił śmierci swojego brata. Na Cypr przywiózł zdobycze epoki brązu i założył na niej miasto o tej samej nazwie.

Niezaprzeczalnie wrażenie sprawia ogrom terenu, który obejmują wykopaliska. U wejścia znajduje się amfiteatr z czasów Augusta I, mogący pomieścić nawet 15 tys. widzów. Podążając dalej wśród łąk zalanych jaskrami azjatyckimi dojdziemy do rzymskiej palestry. Zachowały się wewnętrzne dziedzińce otoczone kolumnami oraz wykładane kolorowym marmurem podłogi portyku. Idąc dalej dojdziemy do kompleksu łaźni z III stulecia. W galerii znajduje się mozaikowa posadzka o charakterystycznych geometrycznych wzorach. Na terenie znajdziemy jeszcze pozostałości po wczesnochrześcijańskich bazylikach i ruiny świątyni Zeusa.

Trudno uwierzyć, że Salamina posiada tak wiele dobrze zachowanych zabytków, zważywszy na trzęsienia ziemi, kataklizmy i najazdy Arabów. Większość z delikatnych mozaik przetrwało dzięki przysypaniu ich kilkoma warstwami piachu.

W Salaminie znajdują się także Grobowce Królewskie. Ich wnętrza skrywały łoża, trony z kości słoniowej ozdabianie srebrem, dzbany i amfory, a nawet rydwany. Do grobowców prowadzą pochyłe rampy. Niestety, grobowce można oglądać jedynie z zewnątrz.

Salamina - mapa:

Klasztor Apostoła Barnaby znajduje się 500 metrów za Grobowcami Królewskimi. Położony jest wśród pól, na cichym uboczu, zachwyca swym skromnym bizantyjskim wdziękiem. Kopuły klasztorne są jedynymi ozdobami tej okolicy.

Klasztor posiada urokliwy dziedziniec z podcieniami, na którym można odpocząć i skosztować wyciskanych świeżo soków. Wnętrze wypełniają prawosławne ikony i freski. Na jednym z nich widnieje scena narodzenia Marii Panny (XV wiek.) Na kopule znajduje się XII wieczny fresk „Pantokrator”. Poza murami kościoła w odległości około 150 metrów malutką wydeptaną ścieżką dojdziemy do grobu świętego.

Prawosławny kościół Cypru zna jego historię. Barnaba urodził się w Salaminie, lecz wychowywał się w Jerozolimie, gdzie został uczniem Jezusa. Podróżował z apostołem Pawłem. W Salaminie został ukamieniowany przez Żydów i pochowany w nieznanym miejscu przez swojego kuzyna.

Minęły cztery wieki, kiedy objawił się biskupowi Salaminy wskazując na miejsce swojego pochówku. W miejscu, które wskazał, odnaleziono szkielet ściskający w dłoni spisaną ręcznie kopię Ewangelii św. Mateusza. Po tym cudzie władze Konstantynopola ogłosiły kościół na Cyprze kościołem autokefalicznym (niezależnym od Antiochii) co oznacza, że arcybiskup Cypru może składać podpis czerwonym atramentem, nosić berło i purpurowy płaszcz.

W klasztorze w nawie centralnej wisi portret świętego trzymającego w dłoni tekst Ewangelii. Do roku 1976 klasztor zamieszkiwali mnisi.

Kościół św. Barnaby na Cyprze - mapa:

Czytaj też: 7 miejsc na Santorini, które warto zobaczyć podczas podróży. Kolorowe plaże, słynny punkt widokowy i naturalne skarby wyspy

W starożytności Cypr określano mianem zielonej wsypy, pokrywały ją gęste lasy, przez które trzeba było się przedzierać. Ze względu na wzmożony eksport drewna oraz wykorzystanie jego części do budowy statków (Cypr nie miał sobie równych w sztuce szkutniczej), równina Mesaoria zamieniła się w step, a prawdziwe lasy ocalały jedynie w wysokich górach. Odtworzenie lasów stało się priorytetem szczególnie podczas sprawowania rządów przez Brytyjczyków. Obecnie trwa stopniowe zalesianie terenów wyżynnych.

Masyw Troodos widoczny jest z każdego miejsca na Cyprze. Wspinając się z Mesaorii w część środkową wyspy widzimy jak zmienia się krajobraz. Najpierw mijamy sady i winnice coraz bardziej wspinając się ku trasom usadzonym na górzystych przełęczach. Przed naszymi oczami wyłania się kopalnia miedzi w turkusowo-brązowych, wyjątkowo malarskich barwach. Kilka serpentyn i pojawiają się tereny zalesione, spośród których przebłyskują ostro pofałdowane szaro-brązowe skały. Wzrasta też nasze podekscytowanie miejscem, bo widoki stają się coraz piękniejsze i częściej przystajemy, by po prostu odpocząć, zachwycając się prowincjonalną scenerią, i zaczerpnąć świeżego górskiego powietrza.

Mało kto wie, że wiele wód na terenach górskich Troodos posiada walory lecznicze, ze względu na bogatą mineralizację. Szczyty górskie przecinają koryta sezonowych rzek. W wielu miejscach w górach istnieją zbiorniki kumulujące wodę. Rzeki wysychają latem i odtwarzają się podczas intensywnych jesiennych deszczy.

Idealizujemy klimaty miejsc, które odwiedzamy. Jak tego nie robić, kiedy wiosna w górach uruchamia wszystkie swoje kuszące barwy, od soczystej zielni traw po zakola kwitnących na różowo i złoto niecek wypełnionych kojącym zapachem? Wśród ocienionych górskich skał rośnie gęsiówka purpurowa, mały wiotki czterolistny kwiatek, którego kępy tworzą fioletowe obramowania wokół dróg. Wiosna w górach obfituje w tego typu radosne niespodzianki.

Góry Toodos to wyśmienite miejsce na piesze wędrówki. Istnieją tu dobrze wytyczone i przygotowane szlaki o różnej długości. Wśród nich kończący się w punkcie widokowym 3-kilometrowy Szlak Persefony. Pod Olimpem znajduje się Szlak Artemidy. Ciekawy jest także wiodący do niewielkiego wodospadu Szlak Kaledoński, o długości 2 km. W punktach turystyczny otrzymamy aktualne mapy do eksplorowania tych terenów.

Skalne zbocza Toodos osypują się. Na drogach warto poruszać się uważnie, gdyż nie wiadomo co może zaskoczyć nas za kolejnym zakrętem. Natomiast poza tym faktem, trzeba przyznać, że nawet drogi szutrowe, którymi podążamy, są wyjątkowo dobrze przygotowane do jazdy.

Szlak Persefony na mapie:

Czytaj też: 15 najpiękniejszych plaż Grecji na weekend, majówkę i wakacje. Idealne plaże na błogi relaks, aktywny wypoczynek, imprezy i zabawy z dziećmi

Dotarcie do samego Kyykos („góra”) to prawdziwa frajda szczególnie dla miłośników natury i górskich pejzaży oraz ludzi ceniących przygody. Nawigacja dwukrotnie traci zasięg i zaczynamy błądzić po okolicznych ścieżkach prowadzących donikąd. Uruchamiają się także dodatkowe koszty roamingu z sieci tureckiej.

Wieża klasztorna i osadzona wysoko dzwonnica nie jest widoczna z drogi. Dlatego w górach przyda się po prostu zwykła mapa. Trafiamy pod ogromny budynek i już na samym parkingu witają nas wylegujące się tu koty. Większość z nich umaszczeniem dopasowana jest do miodowego koloru klasztornych zabudowań.

Kykkos to prawosławny męski klasztor. Największym skarbem klasztoru jest ikona Matki Boskiej z Kykkos znajdująca się na ikonostasie w klasztornym kościele. Autorstwo dzieła przypisuje się Św. Łukaszowi. Obraz był podarunkiem od cesarza Aleksego I Kommena dla mnicha Izajasza, zakładającego klasztor w XII wieku. Do tego gestu skłonić cesarza miała Matka Boża objawiając się mu we śnie.

Ołtarz skapuje złotymi detalami. We wnętrzu panuje błogi półmrok. W nawie kościoła mnich udziela błogosławieństwa jednej z odwiedzjących klasztor niewieście. Wierni modlą się w poszczególnych częściach ołtarza. Muzeum Kykkos, przylegające do kościoła wyplenione jest sakralnymi zabytkami, a w szczególności relikwiami świętych.

Dziedziniec okalają liczne podcienie z wejściami do klasztornych cel. Pomiędzy nimi znajdują się malowidła ścienne przedstawiające różne sceny z życia świętych. W przyklasztornym sklepiku poza pamiątkami można nabyć również wino z w przyklasztornych winnic.

Pielgrzymi przyjeżdżają tu w celach dziękczynnych, a pomieszczenia klasztorne i gabloty wypełnione są ich darami wotywnymi.

Na samym szczycie wzgórza Kykkos znajduje się świątynia Throni, przy której znajduje się pomnik pierwszego Prezydenta Cypru Arcybiskupa Makariosa III.

Z tego miejsca warto ruszyć do słynnej Doliny Cedrów położonej w sercu lasu Pafos. Jeśli mamy szczęście, naszą trasę mogą przeciąć muflony.

Klasztor Kykkos - mapa:

Czytaj też: 7 najpiękniejszych plaż Włoch. Wakacyjne raje niedaleko Rzymu, Neapolu czy Palermo, które warto odwiedzić w majówkę i wakacje

Płaski obszar czerwonych ziem – rozciągający się od Famagusty do Agia Napa - nazywany był Kokkinchorią. Kokkinchoria to to bardzo wartościowy dla Cypru obszar rolniczy. Z tutejszych upraw ziemniaków korzystała cała wyspa. Dziś na części tych ziem powstały hotele i miasteczka turystyczne. Wiele osób przebranżowiło się i świadczy obecnie usługi turystyczne.

Agia Napa jest bardzo popularnym kurortem, przyciągającym przede wszystkim spragnionych życia nocnego i dobrej zabawy turystów. W szczycie sezonu letniego nie jest to idealne miejsce na spokojny wypoczynek, lecz wiosną w tym miejscu plaże nie są jeszcze wypełnione po brzegi, a życie miasteczka dopiero nabiera tempa.

W Agia Napa próbujemy wyśmienitych owoców morza w knajpkach oferujących typowy śródziemnomorski klimat. Ryby są tu świeże i smaczne z uwagi na bliską obecność rybnych targów portowych.

Turkusowe wody Nissi Beach zachęcają do plażowania. Szerokie wypłacenia są idealne do uprawniania sportów wodnych. Znajdują się tu zarówno wypożyczalnie desek do windsurfingu jak i SUPów, kajaków czy rowerków wodnych.

To również region umożliwiający obserwację wędrownych ptaków. Nad okresowym jeziorem Paralimni żerują flamingi.

Plaża Nissi - mapa:

Czytaj też: 7 najpiękniejszych plaż w Europie. Ranking wskazuje prawdziwe wakacyjne raje. Zdobywca pierwszego miejsca zaskakuje

Z Agia Napa do tego Parku Narodowego położnego na samym wybrzeżu można dostać się kursującym w obie strony autobusem. Trekking tu nie jest wymagający. W wielu miejscach znajdują się łagodne zejścia do morza, ułatwiające ochłodę w trakcie 3-4 godzin wędrówki.

Z przylądka Greco, a w zasadzie z jego samej końcówki, w pogodny dzień widać nawet Larnakę. Atrakcyjne przezroczyste głębiny morskie zachęcają do nurkowania i do skoków do wody, na własne ryzyko. Do błękitnych zatok można dotrzeć także statkiem lub kajakiem.

Jaskinie Cape Greco rzeźbi samo morze, oblewając ciągle wapienne skały. Tworzy w ten sposób wyjątkowe, zapadające w pamięć, różnorodne formacje. Półdniowy spokojny trekking po klifie wśród zielonych kwitnących łąk i mocnego wiosennego słońca był prawdziwym dopełnieniem mojej podróży na Cypr.

Cape Greco - mapa:

Zapraszamy do galerii pięknych zdjęć najciekawszych atrakcji Cypru:

Czytaj też: Malta: 19 najlepszych atrakcji. Tajemnicze prehistoryczne świątynie, cuda natury, zabytki UNESCO, atrakcje dla dzieci, najlepsze plaże