Pamięć o bohaterskiej nauczycielce Urszuli Gruszczyńskiej-Hermachowej będzie trwała. Na dawnej szkole odsłonięta została pamiątkowa tablica

Choć dzisiaj budynek w bezpośrednim sąsiedztwie ratusza i Placu Kościelnego kojarzymy głównie z urzędnikami, którzy tam pracują, to jego historia związana jest przede wszystkim z działalnością edukacyjną. W latach 1892-1948 funkcjonowała tu Szkoła Żeńska, później Seminarium Nauczycielskie, a w latach 1948-2004, miejska szkoła nr 2, która od 1970 roku nosiła imię Urszuli Gruszczyńskiej-Hermachowej. Decyzją władz miasta szkoła, w 2004 roku, gorlicka Dwójka została rozwiązana. Tradycje szkoły kontynuowało Gimnazjum Nr 1, które w 2008 roku zostało przeniesione do budynku przy ul. Pięknej.

W 80. rocznicę męczeńskiej śmierci patronki szkoły Urszuli Gruszczyńskiej-Hermachowej na budynku dawnej Szkoły Podstawowej nr 2 odsłonięta została pamiątkowa tablica. O patronce wiemy niewiele, pewne jest natomiast, że jej życie było przepełnione zaangażowaniem w sprawy lokalnej Ojczyzny.

Wiadomo, że urodziła się w w 1907 roku. Jej pasją było harcerstwo, ale również turystyka, przyroda, ogrodnictwo, ale także sztuka – grała na skrzypcach i uwielbiała poezję Juliusza Słowackiego. Naukę rozpoczęła w czasach, gdy jeszcze Gorlice należały do Austro-Węgier. Została uczennicą Szkoły Żeńskiej im. Wincentego Pola, czyli późniejszej „Dwójki”. Pośród jej nauczycieli był ks. Bronisław Świeykowski. Pracowała jako nauczycielka.  Po wybuchu II wojny światowej wraz z druhną Marią Rydarowską i druhem Edmundem Chrząścikiem organizowała w Gorlicach Konspiracyjne Harcerstwo. Pracowała również w Polskim Czerwonym Krzyżu. Była komendantką Wojskowej Służby Kobiet na obwód Gorlice. Nosiła pseudonim „Irena”.

W lipcu 1943 r. we własnym domu, w obecności ojca, została aresztowana i umieszczona w gorlickiej siedzibie gestapo – „Sklarczykówce”, gdzie była katowana ze szczególnym bestialstwem. Wielokrotnie przesłuchiwana, torturowana, ale – pomimo tego – nieugięta. Po 22 lipca 1943 r. wszelki ślad po niej zaginął. Prawdopodobnie została rozstrzelana w Gliniku, a ciało wyrzucono do jednego z nieczynnych już szybów naftowych.

Oficjalnego odsłonięcia dokonali burmistrz Rafał Kukla oraz Halina Zajdel, która od 1988 roku pełniła funkcję Wicedyrektora Szkoły Podstawowej nr 2, aż do momentu zamknięcia placówki.