Biecz. Zakończyła się konserwacja malowideł ściennych na stropie bieckiej biblioteki. To prawdziwa historyczna perełka [ZDJĘCIA]

Biecka biblioteka przejdzie do historii, nie tylko dlatego, że jej modernizacja przeszła najśmielsze oczekiwania i mamy obiekt, jakiego mogą nam pozazdrościć najbardziej utytułowane książnice, ale przy okazji udało się zatrzymać na ścianach kawałek historii. W czasie II wojny światowej został doszczętnie zdewastowany przez Niemców. W kwietniu 1942 roku powstało tam getto dla ludności żydowskiej z Biecza i okolic.

Niegdyś stanowiły dekorację wnętrza dawnej synagogi Żydów reformowanych, która wzniesiona została w latach 20. XX wieku.

- Kompozycja malarska na stropie była stosunkowo dobrze zachowana, zwłaszcza w porównaniu do bardzo zniszczonej - głównie wskutek poprowadzenia instalacji elektrycznych - dekoracji ścian – tłumaczył nam Mirosław Wędrychowicz, burmistrz miasta.

Doprowadziło to do tego, że kilku z malowideł trzeba było poświęcić dużo czasu na precyzyjną konserwację.
Efekt? Jak minie pandemia o obostrzenia – trzeba samemu zobaczyć, bo mamy bibliotekę marzeń i kawał namacalnej historii miasteczka na jej ścianach! To się często nie zdarza.

-Zdobienia na suficie składają się z sześciu pól. Na każdym z nich namalowana jest rama z dwoma umieszczonymi na jej końcach medalionami oraz centralną rozetą z kwiatami – wylicza dalej burmistrz Wędrychowicz.

Na środkowym polu sklepienia, od wschodu, w medalionie przedstawiono dłonie w geście błogosławieństwa, a po przeciwnej stronie instrumenty muzyczne. W pozostałych medalionach występuje cykl znaków zodiaku. Wbrew temu, co mogłoby się wydawać, takie symbole nie są niczym niezwykłym w synagodze.

- Kiedy człowiek się rodzi, jest delikatny jak jagnię (Baran), potem wyrasta na Byka, poznaje dobro i zło (Bliźnięta). Początkowo słaby i nieporadny jak Rak, później silny jak Lew; gdy grzeszy (Panna) – Bóg sądzi jego winy na Wadze – tłumaczy Magdalena Sieramska w Polskim Słowniku Judaistycznym opublikowany na stronie Żydowskieho Instytutu Historycznego. - Jeśli nie poprawia się – zsyła go do szeolu, gdzie ryje podziemne korytarze (Skorpion). Dzięki modlitwom żyjących, Bóg wydobywa go z gehenny i wystrzela naprzód jak strzałę (Strzelec); obmyty czystą wodą z dzbana (Wodnik), człowiek staje się niewinny, jak nowo narodzone koźlę (Koziorożec) i wzrasta w szczęśliwości w raju, w części przewidzianej dla sprawiedliwych; jest jak Ryba w wodzie - czytamy dalej.

Wiele wskazuje na to, że na naszym terenie, jedynie w Bieczu możemy zobaczyć taką dekorację.
- Podobna była w synagodze w Gorlicach przy ulicy Piekarskiej, ale dzisiaj nie poznał nawet ślad, bo budynek przez lata przechodził różne koleje losu i związane z tym remonty i adaptacje – mówi Tomasz Pruchnicki, miłośnik kultury żydowskiej. - W Bobowej zaś też nie ma śladów, by takie zdobienia się zachowały, choć niewykluczone, że kiedyś były – dodaje.

Prace konserwatorskie pochłonęły 59 tys. złotych. Biecka biblioteka pozyskała na nie dotacje ze środków unijnych oraz LGD Beskid Gorlicki.